Op deze pagina geven wij in het kort de geschiedenis weer van Joods Zandvoort.

                      Ondernemers met Lef

                     "Joods"Bad Zandvoort"

Het verhaal van Joods Zandvoort begint met de drie Joodse broers Gustav, Julius en Moritz Eltzbacher. Zonder hen en drie broers uit een andere Duits-joodse bankiersfamilie zou er geen spoorlijn zijn aangelegd naar Zandvoort als levensader van een nieuwe badplaats naar het voorbeeld van Scheveningen en Oostende.

De broers kochten een strook land en lieten binnen het bedrijf de NV Zandvoortsche Terrein en Hotelmaatschappij (1896) daar royale familievilla's, chique hotels, een Kurhaus, een casino en een overdekte passage met 26 exclusieve winkels bouwen.

De eerste bedrijvigheid in de nieuwe badplaats.

Ingenieur Kuinders werd aangesteld als directeur van de Haarlem-Zandvoort Spoorweg Maatschappij en onder zijn leiding kwam de verbinding tot stand.

Vanuit het station leidden statige trappen naar de Passage.

Aan het eind kruiste de Passage de Mezgerstraat en liep hij uit op het Kurhaus, dat een vrije ingang had vanuit de Passage. Vanaf het terras van het nieuwe badhotel had men vrij uitzicht op het strand en op de zee.

Het geheel werd in de stijl van de belle epoque ontworpen door de Rotterdamse stadsarchitect J.C. van Wijk.

In de Passage had zich in mei 1881 een twintigtal winkels gevestigd, waaronder drie Joodse zaken. 

Hotel Kaufmann werd nieuw gebouwd in 1879.

Al snel werden er gebouwen opgekocht en werden er hotels in gevestigd, één van de bekendste hotels is dan ook Hotel d'Orange, voorheen hotel Kaufmann, dit was in het jaar 1893. Jaren later zou dit hotel het decor vormen van een aantal feestelijke openingen en recepties bij de opbouw van Joods Zandvoort.

In het jaar 1900 vestigt zich het eerste Joodse hotel : Hotel Gompertz de Beer in de Kerkstraat, later verhuisden zij naar het Kerkplein, toen "Groote Krocht".Dit hotel was streng koosjer, nu is dit hotel/restaurant bekend als Grand Cafe XL.

De familie Gompertz de Beer is de langst zittende joodse ondernemers familie in Zandvoort geweest. 

Al snel volgde meer Joodse ondernemers het voorbeeld om zaken in Zandvoort te openen, alsmede diverse pensions en hotels.

De oprichting van een Joodse gemeente in Zandvoort was de logische stap na de bouw van de Synagoge en de start van de godsdienstschool.

Duitse sympathieën in het dorp leefden ook bij de NSB. Het NSB verleden is een zwarte bladzijde in de geschiedenis van Zandvoort. Het antisemitisme stak de kop op in Zandvoort. De NSB was overigens zeer populair, een verklaring voor deze populariteit in Zandvoort is vaak gewezen op de economische malaise begin jaren dertig. De NSB keer zich al snel tegen de in Zandvoort wonende Joden.

In maart 1942  werden de Joden gedwongen te vertrekken uit Zandvoort naar Amsterdam.

In de voorafgaande periode waren de Joden door alle maatregelen en een stroom van beledigingen en pesterijen steeds verder geïsoleerd geraakt.

Op donderdag 12 en vrijdag 13 maart 1942 werd de Joodse gemeenschap verplicht om naar Amsterdam te verhuizen, een kleine 600 personen waaronder 153 gezinnen en meer dan 200 kinderen.

Half juli 1942 werden de deportaties in gang gezet naar Westerbork, waarna een groot deel op te trein gezet richting vernietigingskampen.

Zij hadden geen rechten meer, alle inboedel, kostbaarheden hadden zij al in moeten leveren.